Bu oturumda uyku evrelerinin AASM-2’e göre skorlama kurallarından örnekler eşliğinde bahsedilecektir.
Erişkin uykusunun evreleri için şu terminoloji kullanılır:
*Evre W (Wakefulness)
*Evre N1 (NREM1)
*Evre N2 (NREM2)
*Evre N3(NREM3)
*Evre R (REM)
Epoklar şu parametreler kullanılarak skorlanır:
*Her epok 30 saniyelik peryotlarla skorlanır
*Her epoğa bir evre belirlenir
*Bir epokta 2 veya daha fazla evre varsa, epokta hangi evre daha fazla yer alıyorsa o evre olarak skorlanır
*Evre W skorlama kuralları:
Kural 1:
Bir epokta oksipital bölgedeki alfa ritmi %50’den fazla ise evre W olarak skorlanır
Kural 2:
Görülebilir alfa ritmi olmadan epoğu evre W olarak skorlamak için aşağıdakilerden herhangi birinin olması gerekir:
a. 0.5-2 Hz göz kırpma hareketi
b. Okuyan göz hareketleri
c. Düzensiz, konjuge hızlı göz hareketleri (normal veya artmış çene kas tonusu ile birlikte)
*Evre N1 (NREM1) skorlama kuralları:
Kural 1 (alfa ritmi olanlar için):
Alfa ritmi azalmaya başlar ve düşük amplitüdlü, karışık frekanslı aktivite epoğun %50’sinden fazlasını oluşturursa evre N1 olarak skorlanır
Kural 2 (alfa ritmi olmayanlar için):
Aşağıdakilerden herhangi birisi olunca evre N1 olarak skorlanır:
a. 4-7 Hz EEG aktivitesi, zemin aktivitesinin evre W’den ≥ 1 Hz yavaşlaması
b. Verteks keskin dalgaları
c. Yavaş göz hareketleri
*Evre N2 (NREM2) skorlama kuralları:
Evre N2 başlangıcı kuralı:
Epoğun ilk yarısı veya önceki epoğun son yarısında aşağıdakilerden birisi veya ikisi varsa N2 skorlanmaya başlanır:
a. Arousalla ilişkisiz K kompleksi (bir veya birden çok)
b. Uyku iğciği (bir veya birden çok dizi)
Evre N2 skorlamaya devam kuralı:
Düşük amplitüdlü karışık frekanslı EEG aktivitesi K kompleksi veya uyku iğciği olmasa bile, ömceki epoklarda aşağıdakilerden biri varsa N2 skorlamaya devam edilir:
a. Arousalla ilişkisiz K kompleksi
b. Uyku iğciği
Evre N2’yi sonlandırma kuralı:
-Evre W’ye geçiş
-Evre N3’e geçiş
-Evre R’e geçiş
-Arousal ( arousal ilişkisiz K kompleksi veya uyku iğciği olana kadar evre N1 olarak skorlanır)
-Majör vücut hareketi sonrası yavaş göz hareketi ve arousal ilişkisiz K kompleksi ve uyku iğciği olmaksızın düşük amplitüdlü karışık frekanslı EEG varsa (majör vücut hareketi olan epok evre N1, yavaş göz hareketi yoksa evre N2 olarak skorlanır)
*Evre N3(NREM3) skorlama kuralları:
Epoğun ≥%20’si yavaş dalga aktivitelerinden oluşuyorsa evre N3 olarak skorlanır (yaştan bağımsız)
*Evre R (REM) skorlama kuralları:
Evre R başlangıcı kuralı:
Aşağıdaki fenomenlerin hepsinin olduğu epoklar evre R olarak skorlanır:
a. Düşük amplitüd, karışık frekanslı EEG
b. Düşük çene EMG tonusu
c. Hızlı göz hareketleri
Evre R skorlamaya devam kuralı:
Hızlı göz hareketleri olmadığında eğer EEG’de düşük amplitüdlü, K kompleksi veya uyku iğciği olmadan karışık frekanslı aktivite varsa ve çene EMG tonusu epoğun büyük bir kısmında en düşük seyrediyorsa evre R olarak skorlanmaya devam edilir
Evre R’yi sonlandırma kuralı:
-Evre W’ye geçiş
-Evre N3’e geçiş
-Çene EMG tonusu evre R’de görülen seviyeden artış gösterirse ve evre N1 kriterleri karşılanırsa
-Arousal sonrası düşük amplitüdlü karışık frekanslı EEG aktivitesi ve yavaş göz hareketleri varsa epok evre N1 olarak skorlanır; eğer yavaş göz hareketi yoksa ve çene tonusu düşük kalıyorsa evre R olarak skorlamaya devam edilir
-Büyük vücut hareketini takiben yavaş göz hareketleri ve arousal ilişkisiz K kompleksi veya uyku iğciği olmadan düşük amplitüdlü karışık frekanslı EEG varsa evre N1, yavaş göz hareketi yoksa EMG tonusu düşük seyrediyorsa evre R olarak skorlanır
-Epok’un ilk yarısında bir veya daha fazla arousal ilişkisiz K kompleksi veya uyku iğciği varsa ve hızlı göz hareketi yoksa, çene tonusu düşük seyretse de evre N2 olarak skorlanır
Evre N2’den Evre R2ye geçiş kuralı:
-Evre N2 ve evre R arasında, epokun ilk yarısında çene EMG’sinde belirgin düşüş varken hızlı göz hareketleri olmasa dahi aşağıdakilerin hepsi varsa evre R olarak skorlanır:
+Arousal ilişkisiz K kompleksinin olmaması
+Uyku iğciğinin olmaması
-Evre N2 ve evre R arasında, epokun ilk yarısında çene EMG’sinde evre R’de görüldüğü gibi belirgin düşüş varsa evre N2 olarak şunların hepsi varsa skorlanır:
+Arousal ilişkisiz K kompleksi ve uyku iğciği olması
+Hızlı göz hareketlerinin olmaması
Evre N2 ve evre R arasında, epokun ilk yarısında çene EMG’sinde evre R’de görüldüğü gibi belirgin düşüş varsa evre N2 olarak şunların hepsi varsa skorlanır:
+Arousal ilişkisiz K kompleksi ve uyku iğciği olması
+Hızlı göz hareketlerinin olmaması
*Büyük Vücut Hareketi olan epokların skorlanması:
-Büyük Vücut Hareketi: uyku evresi belirlenemeyecek şekilde, epoğun yarısından fazlasında EEG’nin okunmasına engel olan, hareket ve kas artefaktı
-Epoğun bir kısmında alfa ritmi varsa (<15 sn sürse bile), hareketin olduğu epok evre W olarak skorlanır
-Eğer alfa ritmi seçilemiyorsa, fakat büyük vücut hareketi öncesi veya sonrasında evre W skorlanmışsa, hareketin olduğu epok da evre W olarak skorlanır
-Diğer durumlarda, hareketin olduğu epok, arkasından gelen epoğun evresi olarak skorlanır.
