ÖZET

Uyku ve bozuklukları halen biyolojide en az anlaşılan fenomenlerden biridir. Bu sistematik derleme, uyku bozuklukları ve cinsel işlev bozukluğu ile ilgili dört kişilik psikobiyolojik modelini tanımlamayı amaçlamaktadır. Ocak 1990’dan Nisan 2019’a kadar olan İngilizce dilindeki kayıtlar için literatür taraması Web of Science, Scopus, PubMed, ProQuest ve Cochrane veri tabanlarında gerçekleştirilmiştir. Araştırma değişkenleri ve heterojen tasarımlarla ilgili mevcut çalışma sayısına göre havuzlanmış etki büyüklüğü, heterojenlik çalışmaları, I2 ölçüsü nedeniyle rastgele etkiler yöntemi kullanılarak hem olgu-kontrol hem de korelasyon çalışmaları için ayrı ayrı hesaplanmıştır. Parasomniler, Huzursuz Bacak sendromu, uykuda solunum bozuklukları, gündüz uykululuk ve cinsel işlev bozukluğu ile ilgili çalışma sayısı oldukça sınırlıydı. Bununla birlikte, uykusuzluk üzerine dört çalışma üzerine yapılan mevcut meta-analiz, zarardan kaçınma (harm avoidance: HA) olguları ve kontrollerinin önemli ölçüde farklı olduğunu göstermiştir (p=0,001). On bir çalışmanın başka bir meta-analizi, Pittsburgh Uyku Kalitesi indeksi kullanılarak değerlendirilen kötü uyku kalitesi ile negatif duygulanım (negative affect: NA) (z=10,437, p<0,001) ile pozitif duygulanım (positive affect: PA) arasında anlamlı bir korelasyon olduğunu göstermiştir. (z=-6,826, p<0,001). Uyku ve cinsel bozukluklarla ilgili birkaç çalışmaya ek olarak, daha büyük zorluk, kapsamlı bir meta-analiz ve sonuç çıkarmayı zorlaştıran bu bozuklukların geniş yelpazesidir. Genel olarak, NA/PA ve HA sırasıyla uyku kalitesinde ve uykusuzlukta anahtar rol oynayabilir. Bulgular ve kısıtlılıklar tartışmalıdır.