ÖZET
AMAÇ:
Huzursuz bacaklar sendromu (HBS) bacaklarda veya vücudun herhangi bir yerinde huzursuzluk, yanma, hareket ettirme isteği ile ortaya çıkan ve geceleri belirginleşen bir hastalıktır. Bu çalışma ile HBS hastalarında bu semptomların şiddeti ile hematolojik, biyokimyasal, hormonal ve serolojik değerlerin ilişkisi incelenmiştir.
GEREÇ VE YÖNTEM:
HBS tanısı ile izlenen 65 hasta ve 50 sağlıklı kontrol çalışmaya alındı. Hastaların yaş ve cinsiyetleri kaydedildi. Hemogram, sedimantasyon, C-reaktif protein (CRP), elektrolitler, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri, vitamin D, vitamin B12, kreatinin kinaz, demir, ferritin, HbA1C sonuçları incelendi. HBS semptom şiddeti Uluslararası Huzursuz Bacaklar Sendromu Çalışma Grubu Değerlendirme Ölçeği (UHBSÇGDÖ) ile değerlendirildi. Hastalar 1-10 hafif, 11-20 orta, 21-30 şiddetli ve 31-40 çok şiddetli olarak 4 gruba ayrıldı. Veriler SPSS 21 yardımı ile tanımlayıcı, parametrik, nonparametrik testler kullanılarak analiz edildi.
BULGULAR:
Çalışmada yaş ortalamaları 55,06 ± 14,12 olan 65 (38 kadın, 27 erkek) HBS ve 50 kontrol hastası vardı. Hastalarda ortalama hemoglobin değeri 13,79 ± 2,06; hematokrit 41,20 ± 5,94; platelet 279,38 ± 79,56; ortalama korpusküler hacim (MCV) 83,37 ± 7,26; ortalama eritrosit hemoglobini (MCH) 27,53 ± 3,09; eritrosit dağılım genişliği (RDW) 43,41 ± 4,28 ve ortalama platelet hacmi (MPV) 10,22 ± 1,03 idi. Lökosit 8,16 ± 2,24; monosit 0,62 ± 0,26; bazofil 0,04 ± 0,61; nötrofil 4,85 ± 1,82 ve eozinofil 0,19 ± 0,17 idi. Vitamin D 23,40 ± 12,22; vitamin B12 424,37 ± 300,98; demir 63,22 ± 35,17 ve ferritin 63,88 ± 118,83 seviyelerindeydi. HBS hastalarında hematokrit, MCV, MCH, RDW, bazofil ve vitamin D seviyeleri daha düşüktü (p < 0,05). Hastaların 14 (%21,5)’ü hafif, 17 (%26,2)’si orta, 23 (%35,4)’ü şiddetli ve 11 (%16,9)’i çok şiddetli HBS semptomuna sahipti. Hemoglobin, hematokrit ve ferritin düşüklüğü semptom şiddeti ile ilişkiliydi (p < 0,05). Diğer parametreler arasında ilişki yoktu (p > 0,05).
SONUÇ:
HBS hastalığının demir eksikliği ve böbrek fonksiyonlarındaki bozukluk ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte bazofil, RDW ve vitamin D seviyesi de hasta grupta daha düşüktür. Ayrıca hemoglobin, hematokrit ve ferritin seviyesindeki düşüklük HBS semptom şiddeti ile ilişkilidir.
