Özgün Makale

Vardiyalı ve Vardiyasız Çalışanlarda Uyku Kalitesi, Bel Çevresi ve Beden Kitle İndeksinin Karşılaştırılması

10.4274/jtsm.33043

  • Hazal Çatırtan
  • Binnur Okan Bakır

Gönderim Tarihi: 11.04.2018 Kabul Tarihi: 12.08.2018 J Turk Sleep Med 2018;5(2):40-45

Amaç:

Uyku, canlının dış uyaranlara tepki eşiğinin arttığı tersine çevrilebilir bir durumdur. İyi bir gece uykusu, sağlığın ve yaşam kalitesinin en önemli bileşenlerinden biridir ve kısa veya uzun uyku süresi obezite ile ilişkilidir. Bu çalışmada, İstanbul’da özel bir hastanenin vardiyalı veya vardiyasız çalışanlarında beden kitle indeksi (BKİ) ve bel çevresi ile uyku kalitesi ve vardiya durumunun karşılaştırılması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem:

İki yüz iki katılımcıya anket uygulanmış ve Pittsburgh Uyku Kalitesi indeksi puanları değerlendirilmiş ve uyku günlüğü doldurmuştur. Katılımcıların bel çevresi, boy ve kiloları ölçülmüş, BKİ değerleri hesaplanmıştır.

Bulgular:

Sonuçlar vardiya durumuna ve uyku kalitesine göre değerlendirilmiş, vardiyalı çalışan kadın katılımcıların uyku kalitesi anlamlı olarak kötü bulunmuştur. Vardiya durumuna göre, vardiyalı olmayan çalışanların BKİ ve bel çevresi, vardiyalı çalışanlardan cinsiyete bakılmaksızın, anlamlı derecede yüksek olarak saptanmıştır. Kadın ve erkek katılımcılarda vardiya sıklığı arttıkça ortalama BKİ değerlerinin azaldığı, uyku kalitesi kötü olan ve vardiyalı olmayan çalışanların daha yüksek BKİ değerlerine sahip olduğu görülmüştür.

Sonuç:

Vardiyalı ve vardiyalı olmayan çalışanlar arasında uyku kalitesi, bel çevresi ve BKİ arasındaki ilişkiyi inceleyen güncel literatürde sonuçlar tartışmalıdır ve netleştirilmesine ihtiyaç vardır. Bu sonuçlara dayanarak hem bireysel hem de işveren bazlı önlemler iyi organize edilmelidir.

Anahtar Kelimeler: Beslenme, vardiyalı çalışma, uyku kalitesi, obezite

Tam Metin (İngilizce)