Özgün Makale

Uyku Seninle Uğraşamam, Yaşayacak Çok Vaktim Kalmadı: Uykuyu Ertelemek Gelecek Zaman Algısıyla İlişkili mi?

10.4274/jtsm.galenos.2021.24119

  • Deniz Okay
  • Kutlu Kağan Türkarslan
  • Mustafa Çevrim
  • Özlem Bozo

Gönderim Tarihi: 18.05.2021 Kabul Tarihi: 24.09.2021 J Turk Sleep Med 2022;9(1):57-63

Amaç:

Uyku problemleri, birçok psikolojik ve fizyolojik sağlık sorununu beraberinde getirmekte ve günden güne yaygınlaşmaktadır. Özellikle son yıllarda uyku problemlerinin sıklıkla araştırılan nedenlerinden biri olarak uyku vaktini erteleme davranışı öne çıkmaktadır. Görece yeni araştırılmaya başlanan bu konu hakkında yürütülmüş birtakım çalışmalar olmasına rağmen bu sorunun nedenlerine dair bilgiler hala belirsizdir. Uyku ve günün sonu arasında kurulmuş kuramsal benzerlik göz önünde bulundurularak bu araştırmada uykuyu erteleme davranışına yeni bir açıklama getirilmeye çalışılmıştır. Bu araştırmanın amacı, gelecek zaman algısının uykuyu erteleme üzerindeki etkisini, hayatın amacı değişkenin aracı rolünü de göz önünde bulundurarak incelemektir.

Gereç ve Yöntem:

Kesitsel araştırma yöntemi kullanılarak yürütülmüş olan bu çalışmaya 317 kişi katılmıştır. Her katılımcı uyku vaktini erteleme, gelecek zaman algısı, hayatın amacı, öz-kontrol, biyolojik ritim ve uyku kalitesi ölçeklerini doldurmuştur.

Bulgular:

Araştırmanın sonuçları, gelecek zaman algısındaki artışın uyku vaktini ertelemedeki azalmayı yordadığını ve bu ilişkide hayatın amacının aracı rolü olduğunu göstermiştir. Bu anlamlı etki, öz-kontrol ve biyolojik ritim kontrol edildikten sonra da devam etmiştir.

Sonuç:

Araştırmanın sonuçlarına göre, insanlar hayatta yaşayacak yeterli vakitlerinin olduğuna inandıklarında kendilerine geleceğe dair hedefler koyarak anlık tatminleri erteliyor olabilir; bunun sonucunda da uykuyu daha az erteliyor olabilirler.

Anahtar Kelimeler: Uykuyu erteleme, gelecek zaman algısı, hayatın amacı, uyku, uyku vakti

Tam Metin (İngilizce)