ÖZET
Amaç:
Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) döneminde sosyal izolasyonu sağlama amacıyla evde kalma sürelerinin uzaması ile sosyal medya kullanımının artarak sosyal medya bağımlılığına yol açmış olabileceğine ve bunun da insomniaya neden olabileceğine dair endişeler bulunmaktadır. Bununla birlikte, bu alanda yapılan çalışmalar kısıtlıdır. Bu çalışmanın temel amacı, yetişkinlerde sosyal medya bağımlılığı ve insomnia arasındaki ilişkileri inceleyerek literatürdeki bu boşluğu gidermektir.
Gereç ve Yöntem:
Tanımlayıcı kesitsel tipteki bu araştırmada veriler, Şubat 2021’de uygulanan çevrimiçi bir anket kullanılarak toplanmıştır. Anket, demografik değişkenleri, uykusuzluğu, sosyal medya bağımlılığını ölçmüştür. Bu çalışmanın örneklemini 405 katılımcı oluşturmuştur.
Bulgular:
Kadınlarda, bekarlarda, çalışmayanlarda, çocuğu olmayan ve COVID-19 geçiren yakını olanlarda insomnia puanı daha yüksek düzeyde saptanmıştır. Bekarlarda, çalışmayanlarda ve çocuğu olmayanlarda sosyal medya bağımlılığı daha yüksek düzeydedir. Koronavirüs geçiren bir yakının olması sosyal medya bağımlılığı ile ilişkili bulunmuştur.
Sonuç:
İnsomnia üzerindeki olumsuz etkisi de düşünüldüğünde sosyal medya bağımlılığını azaltan girişimler yapılması önerilebilir.
References
1
McCracken LM, Badinlou F, Buhrman M, Brocki KC. Psychological impact of COVID-19 in the Swedish population: Depression, anxiety, and insomnia and their associations to risk and vulnerability factors. Eur Psychiatry 2020. doi: 10.1192/j.eurpsy.2020.81.
2
Editor. WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard | WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard [Internet]. WHO. 2020. Available from: https://covid19.who.int/
3
Necho M, Birkie M, Gelaye H, Beyene A, Belete A, Tsehay M. Depression, anxiety symptoms, Insomnia, and coping during the COVID-19 pandemic period among individuals living with disabilities in Ethiopia, 2020. PLoS One 2020. doi: 10.1371/journal.pone.0244530.
4
Qian M, Wu Q, Wu P, Hou Z, Liang Y, Cowling B, Yu Hs. Psychological responses, behavioral changes and public perceptions during the early phase of the COVID-19 outbreak in China: a population based cross-sectional survey. medRxiv 2020;21:1-9.
5
Lin CY, Broström A, Griffiths MD, Pakpour AH. Investigating mediated effects of fear of COVID-19 and COVID-19 misunderstanding in the association between problematic social media use, psychological distress, and insomnia. Internet Interv 2020. doi: 10.1016/j.invent.2020.100345.
6
Güleryüz S, Esentaş M, Yıldız K, Güzel P. Sosyal İzolasyon Sürecindeki Bireylerin Serbest Zaman Değerlendirme Biçimleri: Sosyal Medya Kullanım Amaçları ile Sosyal Medya Bağımlılığı İlişkisinin İncelenmesi. FOCUSS Spor Yönetimi Araştırmaları Dergisi 2020;1:31-45.
7
Şahin C, Yağcı M. Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği- Yetişkin Formu: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Ahi Evran Ünv. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 2017;1:523-35.
8
Malaeb D, Salameh P, Barbar S, Awad E, Haddad C, Hallit R, Sacre H, Akel M, Obeid S, Hallit S. Problematic social media use and mental health (depression, anxiety, and insomnia) among Lebanese adults: Any mediating effect of stress? Perspect Psychiatr Care 2021;57:539-49.
9
Siste K, Hanafi E, Sen LT, Christian H, Adrian, Siswidiani LP, Limawan AP, Murtani BJ, Suwartono C. The Impact of Physical Distancing and Associated Factors Towards Internet Addiction Among Adults in Indonesia During COVID-19 Pandemic: A Nationwide Web-Based Study. Front Psychiatry 2020. doi: 10.3389/fpsyt.2020.580977.
10
Fazeli S, Zeidi IM, Lin CY, Namdar P, Griffiths MD, Ahorsu DK, Pakpour A. Corrigendum to “Depression, anxiety, and stress mediate the associations between internet gaming disorder, insomnia, and quality of life during the COVID-19 outbreak” [Addict. Behav. Rep. 12 (2020) 100307]. Addict Behav Rep 2020. doi: 10.1016/j.abrep.2020.100322.
11
Lahiri A, Jha SS, Acharya R, Dey A, Chakraborty A. Correlates of insomnia among the adults during COVID19 pandemic: evidence from an online survey in India. Sleep Med 2021;77:66-73.
12
Güneş A, Şensoy B. Sleepiness, Insomnia, and Sleep Quality of Hospitalized Patients with Coronavirus Disease-2019: Sleep Scale Evaluation. Journal of Turkish Sleep Medicine 2022;9:11-5.
13
Zitting KM, Lammers-van der Holst HM, Yuan RK, Wang W, Quan SF, Duffy JF. Google Trends reveals increases in internet searches for insomnia during the 2019 coronavirus disease (COVID-19) global pandemic. J Clin Sleep Med 2021;17:177-84.
14
Bartoszek A, Walkowiak D, Bartoszek A, Kardas G. Mental well-being (Depression, loneliness, insomnia, daily life fatigue) during COVID-19 related home-confinement-A study from Poland. Int J Environ Res Public Health 2020. doi: 10.3390/ijerph17207417.
15
Gualano MR, Lo Moro G, Voglino G, Bert F, Siliquini R. Effects of COVID-19 lockdown on mental health and sleep disturbances in Italy. Int J Environ Res Public Health 2020. doi: 10.3390/ijerph17134779.
16
Morin C, Carrier J. The acute effects of the COVID-19 pandemic on insomnia and psychological symptoms. Sleep Med 2021;77:346-7.
17
Kadıoğlu H. Evren ve Örneklem. Erişim linki: http://sbf.marmara.edu.tr/dosya/sbf/ders%20notlar%C4%B1/evren%20ve%20%C3%B6rneklem.pdf. 2020
18
Stewart NH, Koza AL, Dhaon S, Shoushtari C, Martinez M, Arora VM. Sleep in Frontline Healthcare Workers on Social Media During the COVID-19 Pandemic. medRxiv 2021. doi: https://doi.org/10.1101/2021.01.19.21250128
19
Boysan M, Güleç M, Beşiroğlu L, Kalafat T. Psychometric properties of the insomnia severity index in Turkish sample. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2010;11:248-52.
20
Abdulah DM, Musa DH. Insomnia and stress of physicians during COVID-19 outbreak. Sleep Med X 2020. doi: 10.1016/j.sleepx.2020.100017.
21
Bajaj S, Blair KS, Schwartz A, Dobbertin M, Blair JRR. Worry and insomnia as risk factors for depression during initial stages of COVID-19 pandemic in India. PLoS One 2020. doi: 10.1371/journal.pone.0243527.
22
Voitsidis P, Gliatas I, Bairachtari V, Papadopoulou K, Papageorgiou G, Parlapani E, Syngelakis M, Holeva V, Diakogiannis I. Insomnia during the COVID-19 pandemic in a Greek population. Psychiatry Res 2020. doi: 10.1016/j.psychres.2020.113076.
23
Wang W, Song W, Xia Z, He Y, Tang L, Hou J, et al. Sleep Disturbance and Psychological Pro fi les of Medical Staff and Non- Medical Staff During the Early Outbreak of COVID-19 in Hubei. Front Psychiatry 2020;11:733.
24
Duran S, Erkin Ö. Psychologic distress and sleep quality among adults in Turkey during the COVID-19 pandemic. Prog Neuro-Psychopharmacology Biol Psychiatry 2021. doi: 10.1016/j.pnpbp.2021.110254.
25
McCracken LM, Badinlou F, Buhrman M, Brocki KC. The role of psychological flexibility in the context of COVID-19: Associations with depression, anxiety, and insomnia. J Context Behav Sci 2021;19:28-35.
26
Gaur K, Keshri K, Sharma A, Pachori H. A study of depression, anxiety and insomnia during COVID-19 lockdown in India. Demography India 2020;49:140-52.
27
Vasilj I, Herceg K, Čović I, Šantić M, Ćurlin M, Ljevak I, Bošnjak A, Šarac Z, Kiseljaković E, Babić R. Determinants of the covid-19 pandemic in the west herzegovina canton. Psychiatr Danub 2020;32(Suppl 2):221-5.
28
Brailovskaia J, Cosci F, Mansueto G, Margraf J. The relationship between social media use, stress symptoms and burden caused by coronavirus (Covid-19) in Germany and Italy: A cross-sectional and longitudinal investigation. J Affect Disord Reports 2021. doi: 10.1016/j.jadr.2020.100067.
29
Islam MS, Sujan MSH, Tasnim R, Ferdous MZ, Masud JHB, Kundu S, Mosaddek ASM, Choudhuri MSK, Kircaburun K, Griffiths MD.. Problematic internet use among young and adult population in Bangladesh: Correlates with lifestyle and online activities during the COVID-19 pandemic. Addict Behav Rep 2020. doi: 10.1016/j.abrep.2020.100311.
30
Panno A, Carbone GA, Massullo C, Farina B, Imperatori C. COVID-19 Related Distress Is Associated With Alcohol Problems, Social Media and Food Addiction Symptoms: Insights From the Italian Experience During the Lockdown. Front Psychiatry 2020. doi: 10.3389/fpsyt.2020.577135.
31
Duman ÖD. Sosyal Medya Bağımlılığının Erzurum İli Üzerindeki Yansıması (*). ATASOBED 2021;5:343-62.
32
Alheneidi H, AlSumait L, AlSumait D, Smith AP. Loneliness and Problematic Internet Use during COVID-19 Lock-Down. Behav Sci (Basel) 2021;11:5.
33
Sayeed A, Rahman MH, Hassan MN, Christopher E, Kundu S, Banna MH Al, Hasan AR, Mallick T, Meen AE, Hasan MT. Problematic internet use associated with depression, health, and internet-use behaviors among university students of Bangladesh: A cross-sectional study. Child Youth Serv Rev 2021. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2020.105771.
34
Alp S, Deveci M, Erdal B, RB A, Terzi D. Coronavirüs hastaliği 2019 (covid 19) döneminde üniversite öğrencilerinde uyku kalitesi ve insomni şiddeti. Namık Kemal Tıp Dergisi 2020;8:295-302.
