Öz

Amaç

Standart çalışma saatleri dışında yapılan çalışmalar vardiyalı çalışma olarak kabul edilmektedir. Vardiyalı çalışma kuruluşlara çeşitli faydalar sağlamakta ancak bu kuruluşlarda çalışan bireyler başta uyku bozuklukları olmak üzere çeşitli sağlık sorunları açısından risk altında kalmaktadırlar. Bu çalışmanın temel amacı; vardiyalı ve vardiyasız çalışan personelin uyku, yaşam kalitesi ve beslenme durumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir.

Gereç ve Yöntem

Araştırma 18-65 yaş arası 124 erkek personel üzerinde gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara Pittsburgh uyku kalitesi indeksi ve SF-36 yaşam kalitesi değerlendirme ölçeği uygulanmıştır. Ayrıca katılımcıların demografik özellikleri, üç günlük besin tüketim kayıtları ve antropometrik ölçümleri de alınmış ve bu veriler kullanılarak bir değerlendirme yapılmıştır.

Bulgular

Vardiyalı çalışan grupta sigara içme oranı (%64,6) daha yüksek bulunurken (p=0,002), vardiyasız çalışan grupta eğitim düzeyi daha yüksek bulunmuştur (p=0,001). Uyku durumunda gruplar arasında fark tespit edilememiştir (p>0,05). Enerji, karbonhidrat ve protein tüketim miktarı vardiyalı çalışan grupta daha yüksek bulunmuştur (p<0,001). Vardiyasız çalışanlar daha yüksek oranda doymuş, tekli ve çoklu doymamış yağ asitleri ve yağ tüketimine sahiptirler (p<0,001). Gruplar arasında kolesterol tüketim miktarı açısından fark tespit edilememiştir ancak vardiyalı calışanlarda posa tüketim miktarının daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0,05).

Sonuç

Gruplar arasında uyku ve yaşam kalitesi ile antropometrik ölçümler açısından fark bulunamamıştır. Vardiyalı çalışanların daha fazla enerji, karbonhidrat ve bazı mikro besin ögelerini tükettiği saptanmıştır.