ÖZET
Bu çalışmada, vardiyalı çalışan hemşirelerin kronotipleri, sosyal jetlag düzeyleri ve uyku kalitesinin yaşam kalitesine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Bu tanımlayıcı çalışmaya, Türkiye’de bir üniversite hastanesinde 2021-2022 yılları arasında vardiyalı olarak çalışan hemşireler dahil edilmiştir. Veriler “Tanımlayıcı Bilgi Formu”, “Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi”, “Kişisel değerlendirme sabah-akşam anketi”, “Profesyonel Yaşam Kalitesi Ölçeği” ve sosyal jetlag dönemlerine ilişkin sorular ile toplanmıştır.
Hemşirelerin %14,2’sinin sabah tipine yakın, %68,7’sinin ara tip, %17,2’sinin akşam tipine yakın kronotipe sahip olduğu belirlendi. Araştırmaya katılan kadınların tükenmişlik düzeylerinin erkeklere göre istatistiksel olarak daha yüksek olduğu bulundu. Acil ve yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin normal servislerde çalışan hemşirelere göre daha yüksek empati yorgunluğu, uyku gecikmesi ve gündüz işlev bozukluğu yaşadıkları belirlendi. Araştırmada gündüz ve nöbette çalışan hemşirelerin, sürekli nöbette çalışan hemşirelere göre daha yüksek gündüz işlev bozukluğuna sahip oldukları bulundu.
Çalışmada vardiyalı çalışan hemşirelerin uyku kalitelerinin bozulduğu, mesleki anlamda da empati yorgunluğu ve tükenmişlik yaşadıkları belirlenmiştir. Çalışanların uyku kalitesini artırmak için vardiyalı çalışan hemşirelerin çalışma ve dinlenme saatleri diğer ülke Hemşireler Birliği kriterlerine göre düzenlenmelidir.
