Öz
Amaç
Obstrüktif uyku apnesi (OSA), hava yolunda tekrarlayan tıkanıklıklar nedeniyle uykuyu kesintiye uğratan yaygın bir durumdur. Bu çalışma, hızlı göz hareketi olmayan (NREM) uyku aşamalarındaki uyku iğcikleri özelliklerinin OSA şiddetinin güvenilir belirteçleri olarak kullanılarak tanı ve tedavi yönetimine katkı sağlayıp sağlamayacağını araştırmaktadır.
Gereç ve Yöntem
2019 yılında, Kudüs Hastanesi Uyku Bozuklukları Merkezi’nde tedavi gören 37 hasta üzerinde kesitsel bir çalışma gerçekleştirildi. Gece boyunca polisomnografi uygulandı ve NREM N2 ve N3 aşamalarında uyku iğcik parametreleri [frekans (Hz), süre (saniye) ve yoğunluk (iğcik/dakika)] manuel olarak analiz edildi. Katılımcılar, Apne-Hipopne İndeksi (AHI) kullanılarak OSA şiddetine göre sınıflandırıldı [normal (AHI <5), hafif (5-15), orta (15-30) ve şiddetli (>30)]. Gündüz uykululuk ve uykusuzluğu değerlendirmek için sırasıyla Epworth Uykululuk Ölçeği (ESS) ve Uykusuzluk Şiddet İndeksi (ISI) kullanıldı.
Bulgular
Katılımcıların %56,8’i 30’dan yüksek AHI değeri ile şiddetli OSA’ya sahipti. Ortalama ISI skoru 19,45 [standart sapma (SS) =6,24] idi, bu da orta ila şiddetli uykusuzluğu gösteriyordu, ve ortalama ESS skoru 10,18 (SS =5,29) idi, bu da orta derecede gündüz uykululuğu yansıtıyordu. Ortalama uyku süresi 5,64 saat (SS =1,02) ve uyku verimliliği %75,36 (SS =10,96) olarak bulundu. NREM N2’de, iğcik sıklığı şiddetli OSA’da (12,96 Hz, SS = 0,05) hafif ila orta dereceli OSA'ya (13,05 Hz, SS = 0,10; p=0,01, Cohen’s d=0,65) göre anlamlı şekilde daha düşüktü ve süresi daha kısaydı (0,66 sn, SS =0,09 vs. 0,80 sn, SS =0,19; p=0,029). İğcik yoğunluğu Oksijen Desatürasyon İndeksi (ODI; ρ=0,72, p=0,007) ile korelasyon gösteriyordu. NREM N3’te anlamlı bir farklılık gözlenmedi (p>0,05).
Sonuç
NREM N2’deki uyku iğcikleri sıklığı ve süresi, OSA’nın ciddiyetiyle birlikte daha düşüktü, bu da potansiyel tanısal değeri olduğunu düşündürmektedir. Ancak, NREM N3’te herhangi bir fark gözlemlenmedi, bu da bu parametrenin daha büyük kohortlarda daha fazla araştırılması gerektiğini göstermektedir.
