ÖZET

Amaç:

Sporcu uyku davranış anketi (SUDA) elit sporcuların uyku davranışlarının değerlendirilmesinde kullanılan yeni, güvenilir ve geçerli bir ankettir. Bu çalışmanın temel amacı sporcu uyku davranış anketinin Türkçe (SUDA-TR) versiyonunun güvenilirlik ve geçerliliğine delil sağlamaktır.

Gereç ve Yöntem:

Doksan yedi sporcu ve seksen üç sporcu olmayan birey çalışmaya dahil edilmiş ve 18 maddelik SUDA-TR’yi doldurmuştur. Sporculardan oluşan bir alt grup (n=50) SUDA-TR’yi 7 gün arayla iki kere doldurmuştur. SUDA, yazarın izni alındıktan sonra iki kere ingilizceye ardından tekrar türkçeye çevrilmiştir. Test tekrar test güvenilirliği ve iç tutarlılık sırasıyla sınıf içi korelasyon katsayısı (SKK) ve Cronbach’s alpha ile yapılmıştır.

Bulgular:

SUDA-TR toplam skorunda, sporcu ve sporcu olmayan grupları arasında anlamlı fark görülmüştür (sırasıyla 38,4 ve 36,2, p<0,05). Anketin test tekrar test güvenilirliği kabul edilir seviyedeydi (SKK=0,85). SUDA-TR’nin faktör yükleri 0,41 ve 0,82 arasındaydı. Anketin 18 maddesi arasından 1 madde faktör yükünden dolayı (0,40 altında) kaldırıldı.

Sonuç:

SUDA-TR, sporcuların karşılaştıkları uyku zorluklarını belirlemek için kullanılabilen 17 maddelik güvenilir ve geçerli bir araçtır. SUDA-TR elit sporcu uyku davranışlarını değerlendiren antrenör ve araştırmacılar için pratik bir araç olarak yararlanılabilir. Bu araç ayrıca toparlanma ihtiyacı ve antrenman yükü bakımından farklı olan spor türleri arasında uyku davranış farklılıklarının incelenmesinde kullanılabilir.

References

Dijk DJ, Duffy JF, Czeisler CA. Circadian and sleep/wake dependent aspects of subjective alertness and cognitive performance. J Sleep Res 1992;1:112-7.

Cohen DA, Wang W, Wyatt JK, Kronauer RE, Dijk DJ, Czeisler CA, Klerman EB. Uncovering residual effects of chronic sleep loss on human performance. Sci Transl Med 2010;2:14ra3.

Bird SP. Sleep, recovery, and athletic performance: a brief review and recommendations. Strength Cond J 2013;35:43-7.

Halson SL. Nutrition, sleep and recovery. Eur J Sport Sci 2008;8:119-26.

Calder A. Recovery strategies for sports performance. Olympic Coach 2003;8-11.

Venter RE. Perceptions of team athletes on the importance of recovery modalities. Eur J Sport Sci 2014;14:69-76.

Samuels C, James L, Lawson D, Meeuwisse W. The Athlete Sleep Screening Questionnaire: a new tool for assessing and managing sleep in elite athletes. Br J Sports Med 2016;50:418-22.

Samuels C, Alexander B. A comprehensive strategy for long-term athlete development. Canadian Sport for Life 2012.

Walker MP. Sleep, memory and emotion. Prog Brain Res 2010;185:49-68.

Samuels C. Sleep, recovery, and performance: the new frontier in high-performance athletics. Neurol Clin 2008;26:169-80

Cummiskey J, Natsis K, Papathanasiou E, Pigozzi F. Sleep and athletic performance. Eur J Sports Med 2013;1:13-22.

Dickinson R, Hanrahan J. An investigation of subjective sleep and fatigue measures for use with elite athletes. J Clin Sport Psychol 2009;3:244-66.

Taylor SR, Rogers GG, Driver HS. Effects of training volume on sleep, psychological, and selected physiological profiles of elite female swimmers. Med Sci Sports Exerc 1997;29:688-93.

Killer SC, Svendsen IS, Jeukendrup AE, Gleeson M. Evidence of disturbed sleep and mood state in well-trained athletes during shortterm intensified training with and without a high carbohydrate nutritional intervention. J Sports Sci 2017;35:1402-10.

Richmond LK, Dawson B, Stewart G, Cormack S, Hillman DR, Eastwood PR. The effect of interstate travel on the sleep patterns and performance of elite Australian Rules footballers. J Sci Med Sport 2007;10:252-8.

Fowler PM, Duffield R, Lu D, Hickmans JA, Scott TJ. Effects of Long-Haul Transmeridian Travel on Subjective Jet-Lag and Self-Reported Sleep and Upper Respiratory Symptoms in Professional Rugby League Players. Int J Sports Physiol Perform 2016;11:876-84.

Erlacher D, Ehrlenspiel F, Adegbesan OA, El-Din HG. Sleep habits in German athletes before important competitions or games. J Sports Sci 2011;29:859-66.

Juliff LE, Halson SL, Peiffer JJ. Understanding sleep disturbance in athletes prior to important competitions. J Sci Med Sport 2015;18:13-8.

Fullagar HH, Duffield R, Skorski S, Coutts AJ, Julian R, Meyer T. Sleep and Recovery in Team Sport: Current Sleep-Related Issues Facing Professional Team-Sport Athletes. Int J Sports Physiol Perform 2015;10:950-7.

Fullagar HH, Duffield R, Skorski S, White D, Bloomfield J, Kölling S, Meyer T. Sleep, Travel, and Recovery Responses of National Footballers During and After Long-Haul International Air Travel. Int J Sports Physiol Perform 2016;11:86-95.

Driller MW, Mah CD, Halson SL. Development of the athlete sleep behavior questionnaire: A tool for identifying maladaptive sleep practices in elite athletes. Sleep Sci 2018;11:37-44.

Beaton DE, Bombardier C, Guillemin F, Ferraz M. Guidelines for the process of cross-cultural adaptation of self-report measures. Spine (Phila Pa 1976) 2000;25:3186-91.

Bujang MA, Baharum N. A simplified guide to determination of sample size requirements for estimating the value of intraclass correlation coefficient: a review. Arch Orofac Sci 2017;12:1-11.

Gözüm S, Aksayan S. A guide for transcultural adaptation of the scale II: psychometric characteristics and cross cultural comparison. HEMAR-G 2003;5:3-14.

Kline P. A Handbook of Psychological Testing. 2nd ed. London: Routledge 1999.

Kline P. A Handbook of Test Construction: Introduction to Psychometric Design. New York:Methuen 1986.

Sporcu Uyku Davranış Anketi - Türkçe Versiyonu: Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması

ÖZET

References