ÖZET

Amaç:

Bu çalışmanın amacı, akıllı telefon kullanan lise öğrencileri arasında akıllı telefon bağımlılığı sıklığının saptanması ve uykusuzluk şiddetinin belirlenmesidir.

Gereç ve Yöntem:

Bu çalışma, Nisan-Haziran 2019 tarihleri arasında lise öğrencileri üzerinde gerçekleştirilen kesitsel tipte bir araştırmadır. Çalışma kapsamına alınan liselerde öğrenim görmekte olan ve akıllı telefon kullanan toplam 745 öğrenci çalışma grubunu oluşturmuştur. Öğrencilerin akıllı telefon bağımlılığı, Akıllı Telefon Bağımlılığı ölçeği-kısa formu ile değerlendirilmiştir. Uykusuzluk düzeyinin değerlendirilmesi için ise Uykusuzluk Şiddeti indeksi kullanılmıştır.

Bulgular:

Çalışma grubunu oluşturanların 461’i (%61,9) kadın, 284’ü (%38,1) ise erkektir. Yaşları 14-18 arasında değişmekte olup, ortalama 15,76±0,90 yıl idi. Bu çalışmada akıllı telefon bağımlılığı sıklığı %36,9 (n=275) olarak saptanmıştır. Akıllı telefon bağımlılığı için önemli risk faktörleri arasında kadın olmak, bir günde akıllı telefonu kontrol etme sayısının 49 kez ve üzerinde olması, bir günde akıllı telefon kullanma süresinin 5 saat ve üzerinde olması, yanında şarj cihazı taşımak, gece uyumadan önce akıllı telefonla zaman geçirilmesi, uyandıktan sonra akıllı telefonun kontrol edilmesi ve uyku sorunu yaşamak olduğu görülmüştür. Çalışmamızda akıllı telefon bağımlılığı ile uykusuzluk şiddeti arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki olduğu saptanmıştır.

Sonuç:

Bu çalışmada lise öğrencileri arasında akıllı telefon bağımlılığının önemli bir sağlık sorunu olduğu saptanmıştır. Akıllı telefon bağımlılığı ile uykusuzluk şiddeti arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki vardır. Akıllı telefon bağımlılığının azaltılması için akıllı telefonların amaç dışı kullanılmaması konusunda öğrencilere, velilere ve öğretmenlere bilgilendirme çalışmalarının yapılması yararlı olacaktır.

References

Lee JE, Jang SI, Ju YJ, Kim W, Lee HJ, Park EC. Relationship between mobile phone addiction and the incidence of poor and short sleep among Korean adolescents: a longitudinal Study of the Korean Children & Youth Panel Survey. J Korean Med Sci 2017;32:1166-72.

Johansson A, Götestam G. Internet addiction: Characteristics of a Questionnaire and Prevalence in Norwegian Youth (12-18 Years). Scand J Psychol 2004;45:223-29.

Cerniglia L. Zoratto F, Cimino S. Laviola G, Ammaniti M, Adriani W. Internet addiction in adolescences: neurobiological, psychosocial and clinical issues. Neurosci Biobehav Rev 2017;76:174-84.

Cerutti R, Presaghi F, Spensieri V, Valastro C, Guidetti V. The potential ımpact of ınternet and mobile use on headache and other somatic symptoms in adolescence. A population-based cross-sectional study. Headache 2016;56:1161-70.

Park SY, Yang S, Shin CS, Jang H, Park SY. Long-Term Symptoms of Mobile Phone Use on Mobile Phone Addiction and Depression Among Korean Adolescents. Int J Environ Res Public Health 2019;16:3584.

Kim JH, Park EC, Lee SG, Yoo KB. Associations between time in bed and suicidal thoughts, plans and attempts in Korean adolescents. BMJ Open 2015;5:e008766.

Gradisar M, Gardner G, Dohnt H. Recent worldwide sleep patterns and problems during adolescence: a review and meta-analysis of age, region, and sleep. Sleep Med 2011;12:110-8.

Dollman J, Ridley K, Olds T, Lowe E. Trends in the Duration of School-Day Sleep Among 10- to 15-year-old South Australians Between 1985 and 2004. Acta Paediatr 2007;96:1011-4.

Kronholm E, Puusniekka R, Jokela J, Villberg J, Urrila AS, Paunio T, Välimaa R, Tynjälä J. Trends in self-reported sleep problems, tiredness and related school performance among finnish adolescents from 1984 to 2011. J Sleep Res 2015;24:3-10.

Darvishi M, Noori M, Nazer MR, Sheikholeslami S, Karimi E. ınvestigating different dimensions of nomophobia among medical students: a cross-sectional study. Open Access Maced J Med Sci 2019;7:573-8.

Tamura H, Nishida T, Tsuji Aand, Sakakibara H. Association between excessive use of mobile phone and ınsomnia and depression among Japanese adolescents. Int J Environ Res Public Health 2017;14:701.

Punamäki RL, Wallenius M, Nygård CH, Saarni L, Rimpelä A. Use of ınformation and communication technology (ICT) and perceived health in adolescence: the role of sleeping habits and waking-time tiredness. J Adolesc 2007;30:569-85.

Kwon M, Kim DJ, Cho H,Yang S. The smartphone addiction scale: development and validation of a short version for adolescents. Plos One 2013;8:1-7.

Noyan CO, Enez Darçın A, Nurmedov S, Yılmaz O, Dilbaz N. Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeğinin Kısa Formunun Üniversite Öğrencilerinde Türkçe Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Anadolu Psikiyatri Derg 2015;16 (Özel sayı 1):73-81.

Bastien CH, Vallières A, Morin CM. Validation of the ınsomnia severity ındex as an outcome measure for ınsomnia research. Sleep Med 2001;2:297-307.

Boysan M, Güleç M, Beşiroğlu L. Uykusuzluk şiddeti indeksinin Türk örneklemindeki psikometrik özellikleri. Anadolu Psikiyatri Derg 2010;11:248-52.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. Available from: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.doid=21779

Thapa K, Lama S, Pokharel R, Rambha S, Rimal SP. Mobile phone dependence among undergraduate students of a medical college of Eastern Nepal: a descriptive cross-sectional study. JNMA J Nepal Med Assoc 2020;58:234-9.

Bian M, Leung L. linking loneliness, shyness, smartphone addiction symptoms, and patterns of smartphone use to social capital. Soc Sci Comput Rev 2015;33:61-79.

Lopez-Fernandez O, Honrubia-Serrano L, Freixa-Blanxart M, Gibson W. Prevalence of problematic mobile phone use in British adolescents. Cyberpsychol Behav Soc Netw 2014;17:91-8.

Smetaniuk P. A preliminary investigation into the prevalence and prediction of problematic cell phone use. J Behav Addict 2014;3:41-53.

Haug S, Castro RP, Kwon M, Filler A, Kowatsch T, Schaub MP. Smartphone use and smartphone addiction among young people in Switzerland. J Behav Addict 2015;4:299-307.

Chen B, Liu F, Ding S, Ying X, Wang L, Wen Y. Gender differences in factors associated with smartphone addiction: a crosssectional study among medical college students. BMC Psychiatry 2017;17:341.

Pavithra MB, Madhukumar SA. Study on nomophobia-mobile phone dependence, among students of a medical college in Bangalore. Natl J Community Med 2015;6:340-4.

Mohammadbeigi A, Absari R, Valizadeh F, Saadati M, Sharifimoghadam S, Ahmadi A, Mokhtari M, Ansari H. Sleep quality in medical students; the ımpact of over-use of mobile cell-phone and social networks. J Res Health Sci 2016;16:46-50.

Nowreen N, Ahad F. Effect of smartphone usage on quality of sleep in medical students. Natl J Physiol Pharm Pharmacol 2018;8:1366-70.

Fuller C, Lehman E, Hicks S, Novick MB. Bedtime Use of technology and associated sleep problems in children. Glob Pediatr Health 2017;4:1-8.

Özcan B. Pamukkale Üniversitesi öğrencilerinde uyku kalitesi ve akıllı telefon bağımlılığı ile ilişkisi (Uzmanlık Tezi), Pamukkale Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Denizli. 2019;1-84.

Moattari M, Moattari F, Kaka G, Kouchesfahani HM, Sadraie SH, Naghdi M. Smartphone addiction, sleep quality and mechanism. Int J Cognition Behav 2017;1:1-7.

Lise Öğrencilerin Akıllı Telefon Bağımlılığı ve Uykusuzluk Düzeyinin Değerlendirilmesi

ÖZET

References