Öz

Amaç

Bu çalışma kronik böbrek hastalığı nedeniyle hemodiyaliz tedavisi alan hastalara uygulanan progresif kas gevşeme egzersizlerinin (PKGE) uyku kalitesi üzerine etkisini değerlendirmek amacıyla yapıldı.

Gereç ve Yöntem

Araştırma 01 Mart-30 Eylül 2022 tarihleri arasında Konya ilinde özel bir diyaliz merkezinde hemodiyaliz tedavisi alan hastalar ile randomize kontrollü araştırma şeklinde 38 deney, 38 kontrol grubu olmak üzere toplam 76 hasta ile tamamlandı. Veriler “kişisel bilgi formu” ve “Pittsburgh uyku kalitesi indeksi (PUKİ) ile toplandı. Elde edilen verilerin istatistiksel analizi IBM SPSS 26 programında, iki bağımsız grup arasındaki farklılıkların değerlendirilmesinde, parametrik test ön şartlarını sağladığı durumda “Student’s t-test”; sağlanamadığında ise “Mann Whitney-U testi” kullanıldı. Kategorik değişkenler arasındaki ilişkiye Fisher’s exact testi ve ki-kare testleri kullanılarak yapıldı.

Bulgular

PKGE yapılan deney grubunda PUKİ toplam uyku puanı ve PUKİ öznel uyku kalitesi, uyku latansı, uyku süresi, uyku etkinliği, uyku bozukluğu, gündüz işlev bozukluğu alt boyutlarının puanının (uyku ilacı kullanımı alt boyutu hariç) kontrol grubuna göre sekizinci haftada olumlu yönde etkili olduğu belirlendi (p<0,001).

Sonuç

Bu sonuçlar doğrultusunda hemodiyaliz tedavisi alan hastalarda PKGE’nin uyku kalitesini artırdığı saptanmış olup PKGE hakkında hemodiyaliz tedavisi alan hastalara eğitim verilerek egzersizlerin öğretilmesi önerilir.