ÖZET

Amaç:

Sınırlı ve genel tanı kriterine göre hızlı göz hareketi [rapid eye movement (REM)]-ilişkili obstrüktif uyku apnesi (OSA) tanısı alan hasta gruplarının demografik ve polisomonografik (PSG) parametreler açısından karşılaştırılması ve farklı tanı kriterlerinin farklı sınıflama ve tedavi yaklaşımlarına neden olup olmadığının değerlendirilmesidir.

Gereç ve Yöntem:

Hastanemiz uyku laboratuvarında 1 yıl içerisinde yapılan 1096 polisomografi tetkiki retrospektif olarak tarandı. REM-ilişkili OSA tanısı alan hastalar çalışmaya dahil edildi. Hastalar genel ve sınırlı tanı kriterlerine göre 2 gruba ayrıldı. Gruplar demografik özellikler, PSG bulgular ve tedavi yaklaşımları açısından karşılaştırıldı.

Bulgular:

REM-ilişkili OSA tanısı alan 154 hasta çalışmaya dahil edildi. Yüz yirmi bir (%78,6) hasta genel kritere göre, 33 (%21,4) hasta sınırlı kritere göre REM-ilişkili OSA tanısı aldı. Gruplar arasında yaş (p=0,061), cinsiyet (p=0,274), vücut kitle indeksi (p=0,055), ve ko-morbiditeler (p=0,299) açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık izlenmedi (p=0,299). Epworth Uykuluk skalası açısından gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı idi (p=0,033). Genel kritere göre REM-ilişkili OSA tanısı alan grupta Apne-hipopne indeksi (AHİ), AHİREM, ve AHİNREM, sınırlı kriterlere göre REM-ilişkili OSA tanısı alan gruba kıyasla daha yüksek tespit edildi (p<0,001). Tedavi yaklaşımları değerlendirildiğinde 54 (%35,1) hastaya yalnızca yaşam tarzı değişiklikleri önerilirken, 100 hastaya (%64,9) pozitif havayolu basıncı (PAP) tedavisi önerildi. Kırk bir (%26,6) hasta PAP tedavisi kabul etmedi. Sınırlı kritere göre REM-ilişkili OSA tanısı alan hasta grubunda, genel kritere göre tanı alanlara oranla daha fazla yalnızca yaşam tarzı değişiklikleri önerildiği görüldü (p=0,004).

Sonuç:

REM-ilişkili OSA tanısında sınırlı tanı kriteri ile genel tanı kriteri karşılaştırıldığında, sınırlı kriterlerin daha hafif şiddetli ancak daha uykulu REM-ilişkili OSA hastalarını ortaya çıkardığı görülmüştür. Hafif ancak uykulu olan REM-ilişkili OSA hastaları tedavi yaklaşımları açısından dikkatle değerlendirilmelidir. Yalnızca yaşam tarzı değişiklikleri değil, PAP tedavisi de hafif ancak uykulu REM-ilişkili OSA hastalarının tedavisinde göz önünde bulundurulmalıdır.

References

Mesarwi OA, Sharma EV, Jun JC, Polotsky VY. Metabolic dysfunction in obstructive sleep apnea: A critical examination of underlying mechanisms. Sleep Biol Rhythms 2015;13:2-17.

Subramani Y, Singh M, Wong J, Kushida CA, Malhotra A, Chung F. Understanding Phenotypes of Obstructive Sleep Apnea: Applications in Anesthesia, Surgery, and Perioperative Medicine. Anesth Analg 2017;124:179-91.

Peker Y, Redline S. Update in sleep medicine 2013. Am J Respir Crit Care Med 2014;189:1345-50.

Mokhlesi B, Finn LA, Hagen EW, Young T, Hla KM, Van Cauter E, Peppard PE. Obstructive sleep apnea during REM sleep and hypertension. results of the Wisconsin Sleep Cohort. Am J Respir Crit Care Med 2014;15:1158-67.

Aurora RN, Crainiceanu C, Gottlieb DJ, Kim JS, Punjabi NM. Obstructive sleep apnea during REM sleep and cardiovascular disease. Am J Respir Crit Care Med 2018;197:653-60.

Su CS, Liu KT, Panjapornpon K, Andrews N, Foldvary-Schaefer N. Functional outcomes in patients with REM-related obstructive sleep apnea treated with positive airway pressure therapy. J Clin Sleep Med 2012;8:243-7.

McSharry DG, Saboisky JP, Deyoung P, Jordan AS, Trinder J, Smales E, Hess L, Chamberlin NL, Malhotra A. Physiological Mechanisms of Upper Airway Hypotonia during REM Sleep. Sleep 2014;37:561-9.

Alzoubaidi M, Mokhlesi B. Obstructive sleep apnea during rapid eye movement sleep: clinical relevance and therapeutic implications. Curr Opin Pulm Med 2016;22:545-54.

Al Oweidat K, Alryalat SA, Al-Essa M, Obeidat N. Comparing REM-and NREM-Related Obstructive Sleep Apnea in Jordan: A Cross-Sectional Study. Can Respir J 2018;2018:9270329.

Mokhlesi B, Punjabi NM. “REM-related” Obstructive Sleep Apnea: An Epiphenomenon or a Clinically Important Entity? Sleep 2012;35:5-7.

Peker Y. REM sleep: A nightmare for patients with obstructive sleep apnea? Am J Respir Crit Care Med 2014;15;190:1088-90.

Izci B, Ardic S, Firat H, Sahin A, Altinors M, Karacan I. Reliability and validity studies of the Turkish version of the Epworth Sleepiness Scale. Sleep Breath 2008;12:161-8.

Berry R, Brooks R, Gamaldo C, Harding S, Lloyd R, Marcus C. The AASM Manual for the Scoring of Sleep and Associated Events: Rules, Terminology and Technical Specifications, Version 2.3. www.aasmnet.org. Darien, Illinois. Am Acad Sleep Med 2016.

Conwell W, Patel B, Doeing D, Pamidi S, Knutson KL, Ghods F, Mokhlesi B. Prevalence, clinical features, and CPAP adherence in REM-related sleep-disordered breathing: A cross-sectional analysis of a large clinical population. Sleep Breath 2012;16:519-26.

Haba-Rubio J, Janssens JP, Rochat T, Sforza E. Rapid eye movement-related disordered breathing: Clinical and polysomnographic features. Chest 2005;128:3350-7.

Chami HA, Baldwin CM, Silverman A, Zhang Y, Rapoport D, Punjabi NM, Gottlieb DJ. Sleepiness, quality of life, and sleep maintenance in REM versus non-REM sleep-disordered breathing. Am J Respir Crit Care Med 2010;181:997-1002.

Punjabi NM, Bandeen-Roche K, Marx JJ, Neubauer DN, Smith PL, Schwartz AR. The Association Between Daytime Sleepiness and Sleep-Disordered Breathing in NREM and REM Sleep. Sleep 2002;25:307-14.

Mazzotti DR, Keenan BT, Lim DC, Gottlieb DJ, Kim J, Pack AI. Symptom Subtypes of Obstructive Sleep Apnea Predict Incidence of Cardiovascular Outcomes. Am J Respir Crit Care Med 2019;200:493-506.

Jaussent I, Morin CM, Ivers H, Dauvilliers Y. Incidence, worsening and risk factors of daytime sleepiness in a population-based 5-year longitudinal study. Sci Rep 2017;7:1372.

Shao C, Jiang JB, Wu HC, Wu SB, Yu BY, Tang YD. Clinical assessment and polysomnographic study of sleep apnea in a Chinese population of snorers. J Zhejiang Univ Sci B 2015;16:215-23.

Shao C, Qi H, Lang R, Yu B, Tang Y, Zhang L, Wang X, Wang L. Clinical Features and Contributing Factors of Excessive Daytime Sleepiness in Chinese Obstructive Sleep Apnea Patients: The Role of Comorbid Symptoms and Polysomnographic Variables. Can Respir J 2019;2019:5476372.

Kushida CA, Littner MR, Hirshkowitz M, Morgenthaler TI, Alessi CA, Bailey D, Boehlecke B, Brown TM, Coleman J Jr, Friedman L, Kapen S, Kapur VK, Kramer M, Lee-Chiong T, Owens J, Pancer JP, Swick TJ, Wise MS; American Academy of Sleep Medicine. Practice parameters for the use of continuous and bilevel positive airway pressure devices to treat adult patients with sleep-related breathing disorders. Sleep 2006;29:375-80.

Oksenberg A, Arons E, Nasser K, Vander T, Radwan H. REM-related obstructive sleep apnea: The effect of body position. J Clin Sleep Med 2010;6:343-8.

Köseoglu İnönü H, Kanbay A, Demir O. A Different Clinical Type of OSAS: REM-Related OSAS. Eurasian J Pulmonol 2015;17:92-7.

Khan A, Harrison SL, Kezirian EJ, Ancoli-Israel S, O’Hearn D, Orwoll E, Redline S, Ensrud K, Stone KL; Osteoporotic Fractures in Men (MrOS) Study Research Group. Obstructive sleep apnea during rapid eye movement sleep, daytime sleepiness, and quality of life in older men in osteoporotic fractures in men (MrOS) sleep study. J Clin Sleep Med 2013;9:191-8.

Jennum P, Tønnesen P, Ibsen R, Kjellberg J. Obstructive sleep apnea: effect of comorbidities and positive airway pressure on all-cause mortality. Sleep Med 2017;36:62-6.

Weaver TE, Grunstein RR. Adherence to continuous positive airway pressure therapy: The challenge to effective treatment. Proc Am Thorac Soc 2008;5:173-8.

Westlake K, Dostalova V, Plihalova A, Pretl M, Polak J. The Clinical Impact of Systematic Screening for Obstructive Sleep Apnea in a Type 2 Diabetes Population-Adherence to the Screening-Diagnostic Process and the Acceptance and Adherence to the CPAP Therapy Compared to Regular Sleep Clinic Patients. Front Endocrinol (Lausanne) 2018;29:714.

Rezaie L, Phillips D, Khazaie H. Barriers to acceptance and adherence to continuous positive airway pressure therapy in patients with obstructive sleep apnea: A report from Kermanshah Province, Western Iran. Patient Prefer Adherence 2018;1299-304.

Lee CHK, Leow LC, Song PR, Li H, Ong TH. Acceptance and adherence to continuous positive airway pressure therapy in patients with obstructive sleep apnea (OSA) in a southeast asian privately funded healthcare system. Sleep Sci 2017;10:57-63.

Sunwoo BY, Light M, Malhotra A. Strategies to augment adherence in the management of sleep-disordered breathing. Respirology 2020;25:363-71.

Genel ve Sınırlı Tanı Kriterlerinin REM İlişkili Obstrüktif Uyku Apne Sendromu Üzerine Etkisinin İncelenmesi: Genel ya da Sınırlı?

ÖZET

References