Öz

Amaç

Uyku, çocukların gelişimi açısından kritik öneme sahiptir ve fiziksel, davranışsal, duygusal ve bilişsel performanslarını etkileyebilir. Ebeveynlerdeki uyku sorunları çocuklarının uykusunu etkileyebilir ve bunun tersi de geçerlidir. Bu çalışmanın amacı, ebeveynlerin uyku kalitesi ve kronotiplerini değerlendirmek ve bunların çocuklarının uyku alışkanlıklarıyla olan ilişkilerini incelemektir.

Gereç ve Yöntem

Çalışmaya, 4-12 yaş aralığında 122 sağlıklı çocuk dahil edilmiştir. Ebeveynlerin uyku kalitesi Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PSQI) ile, kronotipleri ise Sabahçılık-Akşamcılık Anketi ile değerlendirilmiştir. Çocukların uyku durumu Çocuk Uyku Alışkanlıkları Anketi (CSHQ) kullanılarak incelenmiştir.

Bulgular

CSHQ’ya göre (kesme puanı >41), çocukların %88,5’inde uyku bozukluğu olduğu tespit edilmiştir. PSQI’ye göre, annelerin %33’ü ve babaların %41,2’si kötü uyku kalitesine sahip olarak tanımlanmıştır. Kronotip açısından bakıldığında, ebeveynlerin çoğunun orta kronotipte yer aldığı, bunu sabahçıl kronotipin izlediği ve akşamcıl kronotipin ise en az yaygın grup olduğu gözlenmiştir. Ebeveynlerin PSQI puanları, çocukların genel CSHQ puanları (r=0,192, p=0,048) ve spesifik CSHQ alt ölçekleri ile pozitif korelasyon göstermiştir: Yatma zamanı direnci (r=0,251, p=0,010), uyku başlangıcı gecikmesi (r=0,306, p=0,001), uyku süresi (r=0,213, p=0,028), uyku kaygısı (r=0,195, p=0,045) ve gece uyanması (r=0,210, p=0,031).

Sonuç

Bu bulgular, çocukların uyku bozuklukları açısından yüksek risk altında olduğunu ve ebeveynlerin uyku kalitesinin çocukların uyku alışkanlıklarıyla ilişkili olduğunu göstermektedir. Ebeveyn ve çocuk uyku sağlığı arasındaki ilişkinin daha iyi anlaşılması için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.