ÖZET
Amaç:
Araştırmanın amacı, Ebeveynler İçin Bebek Uyku Ölçeği’nin (EBUÖ) kültürel uyarlama çalışmasını yapmaktır.
Gereç ve Yöntem:
Araştırma, Mart-Mayıs 2022 tarihleri arasında Muş’un Bulanık ilçesine bağlı Aile Sağlığı Merkezleri’nde metodolojik tipte olarak yürütüldü. Araştırmanın örneklemini, belirtilen tarihlerde araştırma kriterlerini taşıyan, araştırmaya katılmaya gönüllü olan, 12 aylık bebeği olan 352 ebeveyn oluşturdu. Araştırma verilerin toplanmasında anket formu ve EBUÖ kullanıldı.
Bulgular:
Ölçek 11 madde ve “uyku rutinleri”, “uyku özerkliği” ve “uyku ortamında ekran medyası” olmak üzere 3 alt boyuttan oluştu. Ölçek maddelerinin kapsam geçerlilik indeks değeri 0,97’dir. Ölçeğin, Kaiser-Mayer-Olkin değeri 0,73, Bartlett’s testi X2=754.652. p=0,001’dir. Doğrulayıcı faktör analizi için uyum indeks değerleri X2/standart sapma değeri 1,435, uyum iyiliği indeksi (GFI) 0,948, düzeltilmiş GFI 0,917, karşılaştırmalı uyum indeksi 0,975, kök ortalama kare artığı 0,033, kök ortalama kare yaklaşımı hatası 0,048 ve standartlaştırılmış kök ortalama kare artığı 0,0423, normlaştırılmış uyum indeksi 0.924, Tucker-Lewis indeksi 0,967, artırmalı uyum indeksi 0,976, sıkı iyilik uyum indeksi 0,589, sıkı normlaştırılmış uyum indeksi 0,689 olarak bulundu. Ölçeğin toplam Cronbach alfa katsayısı toplamda 0,73 olarak bulundu. Ebeveynler ölçekten ortalama 2,44±0,47 puan aldı.
Sonuç:
EBUÖ Türkçe geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak kullanılabilir.
References
1
Akgün KM, Kocaaslan E, Bilsel A, Mutlu A. Determination of Sleeping Habits of Children Aged 3-6 Years Under Hospitalization Treatment. Journal of Health Sciences and Professions 2016;3:123-32.
2
Ayyildiz TK, Özdemir S, Topan A, Cebeci E, Kuzlu N, Toplu M. Estimation of Awareness of Acts and Information on Sleep Safety in Those Parents That Have 0-13-Month-Old Babies. Journal of Turkish Sleep Medicine 2020;7:73-9.
3
Barry ES. What Is "Normal" Infant Sleep? Why We Still Do Not Know. Psychol Rep 2021;124:651-92.
4
Chaput JP, Gray CE, Poitras VJ, Carson V, Gruber R, Olds T, Weiss SK, Connor Gorber S, Kho ME, Sampson M, Belanger K, Eryuzlu S, Callender L, Tremblay MS. Systematic review of the relationships between sleep duration and health indicators in school-aged children and youth. Appl Physiol Nutr Metab 2016;41:S266-82.
5
Paruthi S, Brooks LJ, D'Ambrosio C, Hall WA, Kotagal S, Lloyd RM, Malow BA, Maski K, Nichols C, Quan SF, Rosen CL, Troester MM, Wise MS. Recommended Amount of Sleep for Pediatric Populations: A Consensus Statement of the American Academy of Sleep Medicine. J Clin Sleep Med 2016;12:785-6.
6
Santos IS, Bassani DG, Matijasevich A, Halal CS, Del-Ponte B, da Cruz SH, Anselmi L, Albernaz E, Fernandes M, Tovo-Rodrigues L, Silveira MF, Hallal PC. Infant sleep hygiene counseling (sleep trial): protocol of a randomized controlled trial. BMC Psychiatry 2016;16:307.
7
Rana M, Riffo Allende C, Mesa Latorre T, Rosso Astorga K, Torres AR. Sueño en los ninos: fisiología y actualizacion de los últimos conocimientos [Sleep in children: physiology and update of a literature review]. Medicina (B Aires) 2019;79:25-8.
8
İşsever O, Akçay Didişen N, Bal Yılmaz H. An Important Subject in Child Care: Safe Sleep and Sleep Education. İKÇÜSBFD. 2021;6:157-61.
9
Gürhan G, Yaman SŞ, Polat Ü. Concept Skills and Models Used in Nursing, Ankara, Nobel Medicine Bookstores. 2020.
10
Guyton AC, Hall JE, Çavuşoğlu H, Yeğen BÇ, Aydın Z, Alican İ. Medical Physiology. Ankara, Nobel Medicine Bookstores. 2013.
11
Boran P, Ergin A, Us MC, Dinleyici M, Velipaşaoğlu S, Yalçın SS, Barutçu A, Gökçay G, Gür E, Çamurdan Duyan A, Aydın A, Celep G, Almış H, Savcı G, Kondolot M, Nalbantoğlu B, Ünver Korgalı E, Yendur Ö, Orhon Şimşek F, Kara Uzun A, Bağ Ö, Koç F, Bülbül S. Young children's sleep patterns and problems in paediatric primary healthcare settings: a multicentre cross-sectional study from a nationally representative sample. J Sleep Res 2022;31:e13684.
12
Owens AJ. Sleep medicine. In: Robert MK, Bonita MD, Stanton, JG, Nina FS (eds). Nelson Textbook of Pediatrics, Philadelphia; Elsevier Saunders: 2019. p. 46-55.
13
Boran P. Normal sleep physiology in children and sleep problems in different developmental periods In: Gökçay G, Beyazova U (eds). Child Health Follow-Up in the First Five Years, Istanbul, Nobel Medicine Bookstores, 2020; 331-44.
14
Taşdemir F. Temel AB. Sleep Problems and Effective Sleep Ecology Factors in the First Three Years of Life. Journal of Ege University Faculty of Nursing 2015;31:1-19.
15
Lo BK, McTernan ML, Haines J, Savage JS, Kugler KC, Haneuse S, Redline S, Taveras EM, Davison KK. Development and Psychometric Properties of the Sleep Parenting Scale for Infants. Behav Med 2023;49:151-61.
16
Alpar R. Applied Statistics and Validity-Reliability. Ankara, Detay Publishing. 2020.
17
Seçer İ. Practical Data Analysis with Spss and Lisrel. Ankara, Anı Publishing. 2017.
18
Basınlı KBE, Kahraman ÖG. The Effect of Sleep Training Program on Sleep Habits of Infants. Journal of Early Childhood Studies 2020;4:738-61.
19
Boran P, Ay P, Akbarzade A, Küçük S, Ersu R. Translation into Turkish of the Expanded Version of the “Brief Infant Sleep Questionnaire” and its Application to Infants. Marmara Medical Journal 2014;27:178-83.
20
Esin MN. Data collection methods and tools-reliability and validity of data collection tools. In: Erdoğan S, Nahcivan N, Esin MN (eds). Research, Process Practice and Critical in Nursing. İstanbul, Nobel Medical Bookstores 2021;193-235.
21
Çapık C, Gözüm S. Intercultural Scale Adaptation Stages, Language and Culture Adaptation: Updated Guideline. Florence Nightingale Journal of Nursing 2018;26:199-210.
22
Karasar N. Scientific Research Method Concepts Principles Techniques with Scientific Will Perception Framework. Ankara. Nobel Akademic Publishing. 2018.
23
Ho RC, Hou HA, Nourallah M. Impact of Globalization and Advanced Technologies on Online Business Models. IGI Global. 2021.
24
Büyüköztürk Ş. Manual of data analysis for social sciences. Statistics, Research Design, Spss Applications and Commentary. Ankara Pegem Academy. 2020.
25
Karagöz Y. SPSS-AMOS-META Applied Statistical Analysis, Ankara, Nobel Academic Publishing. 2019.
26
Alavi M, Visentin DC, Thapa DK, Hunt GE, Watson R, Cleary M. Exploratory factor analysis and principal component analysis in clinical studies: Which one should you use? J Adv Nurs 2020;76:1886-9.
27
Alavi M, Visentin DC, Thapa DK, Hunt GE, Watson R, Cleary M. Chi-square for model fit in confirmatory factor analysis. J Adv Nurs 2020;76:2209-11.
28
Tabachnick BG, Fidell LS. Using Multivariate Statistics. Pearson. 2019.
29
Özdamar K. Statistical Data Analysis with Package Programs. Ankara, Nisan Bookstore. 2018.
30
Bujang MA, Omar ED, Baharum NA. A Review on Sample Size Determination for Cronbach's Alpha Test: A Simple Guide for Researchers. Malays J Med Sci 2018;25:85-99.
31
Taber KS. The Use of Cronbach's Alpha When Developing and Reporting Research İnstruments in Science Education. Research in Science Education, 2017;48:1273-96.
32
Polit DF, Beck CT. Nursing Research: Generating and Assessing Evidence for Nursing Practice. Lippincott Williams and Wilkins. 2012.
