ÖZET

Amaç:

Çalışmamızın amacı, davranım bozukluğu (DB) olan hastaların uyku alışkanlıklarını ve uyku sorunlarını belirlemek ve bunları sağlıklı kontrollerle karşılaştırmaktır.

Gereç ve Yöntem:

Bu çalışma, sağlıklı bir kontrol grubu ile kesitsel bir çalışmadır. DB tanısı alan 45 çocuk ve 50 sağlıklı kontrol çalışmaya dahil edildi. Uyku alışkanlıkları, çocukların uyku alışkanlıkları anketi (ÇUAA) ile değerlendirildi. Gruplar arası nitel değişkenler ki-kare testi ile kantitatif değişkenler t-testi ile karşılaştırıldı. Nicel değişkenler arasındaki ilişkileri değerlendirmek için korelasyon analizleri yapılmıştır. DB semptomlarının şiddetini belirleyen faktörleri değerlendirmek için doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. P<0,05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.

Bulgular:

DB'li çocukların ve kontrollerin ortalama yaşları sırasıyla 11,04±1,20 ve 10,00±1,55 yıldı. DB’li çocukların %71,1’ini erkekler oluşturmuştur (kontrollerin %78,0’i). Gruplar sosyo-demografik özellikler açısından benzerdi (p>0,05). Tüm ÇUAA alt ölçeklerinin puanları, kontrollere kıyasla DB grubunda anlamlı olarak yüksekti (p<0,001). DB’li hastalarda klinik olarak anlamlı uyku problemleri daha yüksekti (p<0,001). Regresyon analizinde, yatma zamanı direnci ve gündüz uykululuğu davranış bozukluğunun şiddetinin anlamlı yordayıcıları olarak ortaya çıktı.

Sonuç:

DB’si olan Türk çocuklarında uyku sorunları yaygın olabilir ve yatma zamanı direnci ve gündüz uykululuk semptomların şiddetini gösterebilir. Çocuklarda DB için çok boyutlu tedavi uyku problemlerini de ele almalıdır.

References

American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Diagnostic And Statistical Manual Of Mental Disorders. 5th ed. American Psychiatric Association, New YROK, 2013.

Fairchild G, Hawes DJ, Frick PJ, Copeland WE, Odgers CL, Franke B, Freitag CM, De Brito SA. Conduct disorder. Nat Rev Dis Primers 2019;5:43.

Rivenbark JG, Odgers CL, Caspi A, Harrington H, Hogan S, Houts RM, Poulton R, Moffitt TE. The high societal costs of childhood conduct problems: evidence from administrative records up to age 38 in a longitudinal birth cohort. J Child Psychol Psychiatry 2018;59:703-10.

Halliburton AE, Ridenour TA, White BA, Deater-Deckard K. Clinically differentiating life-course-persistent and adolescence-limited conduct problems: Is age-of-onset really enough? J Appl Dev Psychol 2017;52:34-45.

Franco P, Putois B, Guyon A, Raoux A, Papadopoulou M, Guignard-Perret A, Bat-Pitault F, Hartley S, Plancoulaine S. Sleep during development: sex and gender differences. Sleep Med Rev 2020;51:101276.

Newton AT, Honaker SM, Reid GJ. Risk and protective factors and processes for behavioral sleep problems among preschool and early school-aged children: a systematic review. Sleep Med Rev 2020;52:101303.

Meltzer LJ. Future Directions in Sleep and Developmental Psychopathology. J Clin Child Adolesc Psychol 2017;46:295-301.

Gregory AM, Sadeh A. Annual Research Review: Sleep problems in childhood psychiatric disorders - A review of the latest science. J Child Psychol Psychiatry Allied Discip 2016;57:296-317.

Becker SP. ADHD and sleep: recent advances and future directions. Curr Opin Psychol 2020;34:50-6.

Hvolby A, Christensen J, Gasse C, Dalsgaard S, Dreier JW. Cumulative incidence and relative risk of sleep problems among children and adolescents with newly diagnosed neurodevelopmental disorders: A nationwide register-based study. J Sleep Res 2021;30:e13122. doi: 10.1111/jsr.13122.

Coto J, Garcia A, Hart KC, Graziano PA. Associations between disruptive behavior problems, parenting factors, and sleep problems among young children. J Dev Behav Pediatr 2018;39:610-20.

Sosnowski DW, Kliewer W, Lepore SJ. The role of sleep in the relationship between victimization and externalizing problems in adolescents. J Youth Adolesc 2016;45:1744-54.

Carvalho F, Vilaça J, Carvalho AL, Pontes T, Carvalho S. Sleep quality and bullying - prevalence in a cohort of Portuguese students. Int J Adolesc Med Health. 2020 Jun 6:/j/ijamh.ahead-of-print/ijamh-2020-0018/ijamh-2020-0018.xml. doi: 10.1515/ijamh-2020-0018. Epub ahead of print

Short MA, Weber N. Sleep duration and risk-taking in adolescents: A systematic review and meta-analysis. Sleep Med Rev 2018;41:185-96.

Backman H, Laajasalo T, Saukkonen S, Salmi V, Kivivuori J, Aronen ET. Are qualitative and quantitative sleep problems associated with delinquency when controlling for psychopathic features and parental supervision? J Sleep Res 2015;24:543-8.

Kaufman J, Birmaher B, Brent D, Rao U, Flynn C, Moreci P, Williamson D, Ryan N. Schedule for affective disorders and schizophrenia for school-age children-present and lifetime version (K-SADS-PL): Initial reliability and validity data. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1997;36:980-8.

Gökler B, Ünal F, Pehlivantürk B. Reliability and Validity of schedule for affective disorders and schizophrenia for school age children-present and lifetime version-Turkish version (K-SADS-PL-T). Turk J Chıld Adolesc Ment Health 2004;11:109-16.

Turgay A. The DSM-IV Based child and adolescent behavior rating scale. Ontario, Canada, 1995.

Ercan ES, Amado S, Somer O, Cikoglu S. Development of a test battery for attention deficit hyperactivity and disruptive behavior disorders. Turk J Child Adolesc Ment Heal 2001;132-44.

Owens JA, Spirito A, McGuinn M. The Children’s Sleep Habits Questionnaire (CSHQ): psychometric properties of a survey ınstrument for school-aged children. Sleep 2000;23:1-9.

Fiş NP, Arman A, Ay P, Topuzoğlu A, Güler As, Gökçe-İmren S, Ersu R, Berkem M. Çocuk uyku alışkanlıkları anketinin türkçe geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatr Derg 2010;11:151-60.

Vazsonyi AT, Ksinan Jiskrova G, Ksinan AJ. Sleep, low self-control, and deviance: direct and indirect links across immigrant groups and socioeconomic strata. J Adolesc 2018;68:40-9.

Gradisar M, Gregory AM, Tikotzky L. Is sleep the red flag to psychopathology’s bull? J Child Psychol Psychiatry Allied Discip 2020;61:1055-7.

Aronen ET, Lampenius T, Fontell T, Simola P. Sleep in children with disruptive behavioral disorders. Behav Sleep Med 2014;12:373-88.

Constantin E, Low NCP, Dugas E, Karp I, O’Loughlin J. Association between childhood sleep-disordered breathing and disruptive behavior disorders in childhood and adolescence. Behav Sleep Med 2015;13:442-54.

Wilsmore BR, Grunstein RR, Fransen M, Woodward M, Norton R, Ameratunga S. Sleep habits, insomnia, and daytime sleepiness in a large and healthy community-based sample of New Zealanders. J Clin Sleep Med 2013;9:559-66.

Davranım Bozukluğu Olan Türk Çocuklarında Uyku Sorunları: Tek-merkezli, Kesitsel, Olgu-kontrol Çalışması

ÖZET

References