ÖZET

Amaç:

Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) yalnızca hayatı tehdit etmekle kalmamış, aynı zamanda halk sağlığı, ekonomi ve ruh sağlığı üzerinde bir yük oluşturmuştur. Hastane ziyaretleri azalmıştır, ancak hemodiyaliz (HD) gibi bazı özel durumlar aksatılamaz ve hastaneye geliş-gidişlerin devamı gerekir. Anksiyete ve depresyon HD hastalarında önemli sorunlardır. COVID-19 pandemisi sırasında HD hastalarında anksiyete, depresyon ve uyku bozuklukları semptomlarını değerlendirmeyi ve psikolojik sıkıntı ile ilişkili faktörleri belirlemeyi amaçladık.

Gereç ve Yöntem:

Bu gözlemsel, kesitsel çalışmada, HD hastalarından sosyodemografik faktörler, eğitim düzeyi, istihdam ve ekonomik durum ve medeni durum hakkında anket doldurmaları istendi. COVID-19 enfeksiyonu ile ilgili endişeleri, COVID-19 ile enfekte olup olmadıkları, hastaneye veya yoğun bakım ünitesine yatırılıp yatırılmadığı soruldu. Pittsburgh uyku kalitesi indeksi (PUKİ), Beck depresyon anketi ve Beck anksiyete anketi ile değerlendirildi.

Bulgular:

Yaş ortalaması 50,9±14,6 (22-76) olan 50 hasta değerlendirildi; 19’u (%32,8) COVID-19 ile enfekte olmuş ve 10’u (%15,5) hastanede tedavi edilmişti. On beş hastanın ağır akut solunum yolu sendromu-koronavirüs-2 (SARS-CoV-2) ile enfekte olmuş ev temaslıları vardı ve dört hasta yakınını kaybetmişti. Çoğu (%69) COVID-19 haberlerinden etkilenmediklerini bildirirken, %29’u medyanın endişelerini artırdığını söyledi. Çoğunluğunda (n=36, %59) uyku kalitesi kötüydü (PUKİ ≥5). COVID-19 geçirmenin uyku kalitesine zarar verdiği görüldü. COVID-19 geçirenlerin %68,4’ünde kötü uyku kalitesi görülürken, SARS-CoV-2 ile enfekte olmayan hastalarda bu oran %59’du.

Sonuç:

Uyku kalitesinin COVID-19 pandemisinden olumsuz etkilendiği düşünülmüştür.

References

https://covid19.saglik.gov.tr/

ERA-EDTA Council; ERACODA Working Group. Chronic kidney disease is a key risk factor for severe COVID-19: a call to action by the ERA-EDTA. Nephrol Dial Transplant. 2021;36(1):87-94.

Turkmen K, Yazici R, Solak Y, et al. Health-related qualıty of lıfe, sleep qualıty, and depressıon in peritoneal dialysis and hemodıalysıs patıents. Hemodial Int. 2012;16(2):198-206.

Levy NB. What is psychonephrology? J Nephrol. 2008;21(Suppl 13):S51-S53.

Buysse DJ, Reynolds CF 3rd, Monk TH, Berman SR, Kupfer DJ. The Pittsburgh Sleep Quality Index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Res. 1989;28(2):193-213.

Ağargün My, Kara H, Anlar Ö. Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi’nin Geçerliği ve Güvenirliği. Turk Psikiyatri Derg. 1996;7(2):107-115.

Beck AT, Ward CH, Mendelson M, Mock J, Erbaugh J. An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry. 1961;4:561-571.

Beck AT, Steer RA, Garbin MG. Psychometric properties of the Beck Depression Inventory: Twenty-five years of evaluation. Clinical Psychology Review. 1988;8(1):77-100.

Hisli N. Beck Depresyon Envanteri’nin geçerliği üzerine bir çalışma. Türk Psikoloji Dergisi. 1988;7(23):113-126.

Beck AT, Epstein N, Brown G, Steer RA. An inventory for measuring clinical anxiety: psychometric properties. J Consult Clin Psychol. 1988;56(6):893-897.

Ulusoy M, Şahin NH, Erkmen H. Turkish version of the Beck Anxiety Inventory: Psychometric properties. J Cognit Psychother. 1996;12(2):163-172.

Salari N, Hosseinian-Far A, Jalali R, et al. Prevalence of stress, anxiety, depression among the general population during the COVID-19 pandemic: a systematic review and meta-analysis. Global Health. 2020;16(1):57.

Bonenkamp AA, Druiventak TA, van Eck van der Sluijs A, et al. The Impact of COVID-19 on the mental health of dialysis patients. J Nephrol. 2021;34(2):337-344.

Han Q, Liu B, Lin S, et al. Pittsburgh Sleep Quality Index score predicts all-cause mortality in Chinese dialysis patients. Int Urol Nephrol. 2021;53(11):2369-2376.

COVID-19 Pandemisinde Hemodiyaliz Hastalarında Uyku Bozuklukları, Depresyon ve Anksiyete

ÖZET

References