ÖZET

Amaç:

Bu araştırmanın amacı Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) geçiren ve geçirmeyen kadınlar arasındaki uyku bozukluklarının karşılaştırılmasıdır.

Gereç ve Yöntem:

Tanımlayıcı olarak planlanan bu çalışmada uyku problemlerinin değerlendirilmesi için “Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi” kullanılmıştır. Araştırma örneklemi G*Power 3.1 yöntemiyle birinci grup 60 (COVID-19 geçiren), ikinci grup 60 (COVID-19 geçirmeyen) olmak üzere 120 olarak belirlenmiştir. Kayıplar göz önüne alınarak toplamda 141 kadın ile görüşülmüştür. Pandeminin devam etmesi sebebi ile formlar sosyal medya ortamında Google form ile doldurulmuştur. Araştırma verileri Statistical Package for Social Sciences for Windows 22.0 programı ile analiz edilmiştir.

Bulgular:

Çalışmaya katılan kadınların yaş ortalaması 22,241±6,593 (min: 18, maks: 58) idi. COVID-19 geçiren grup arasında uyku problemlerini haftada birkaç kez sıklıkla ve ara sıra görüldüğü, kadınların uykuya dalmada zorluk yaşadıkları tespit edildi. COVID-19 geçiren ve geçirmeyen kadınlar arasında uyku kalitesinin değerlendirilmesi sonucunda gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar tespit edildi. COVID-19 geçiren kadınlar arasında öznel uyku kalitesi, uyku latansı, alışılmış uyku etkinliği, uyku ilacı kullanımı, gündüz uyku işlev bozukluğu ve toplam uyku kalitesi puanlarının daha yüksek olduğu tespit edildi.

Sonuç:

COVID-19 geçiren kadınlar arasında uyku kalitesi daha düşüktür. COVID-19 sürecinde uyku kalitesinin değerlendirilmesi ve uyku problemlerinin kısa sürede belirlenerek tedavi edilmesi önemlidir. Özellikle COVID-19 sürecinde yaşanılan kaygı ve stresle baş etme yöntemlerinin geliştirilmesi ve tanı alan kişilerin bu konuda da farkındalıklarının sağlanması önerilmektedir.

References

Karakaş SA, Gönültaş N, Okanlı A. The quality of sleep of nurses who works shift workers. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2017;4:17-26.

Üstün Y, Çınar Yücel Ş. Hemşirelerin uyku kalitesinin incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2011;4:29-38.

Çoban S, Yılmaz H, Ok G, Erbüyün K, Aydın D. Investigation of Sleep Disorders in Intensive Care Nurses. J Turk Soc Intens Care 2011;9:59-63.

World Health Organization (WHO). Life expectancy and Healthy life expectancy, 2020 data by country. Available from: URL: https://apps.who.int/gho/data/node.main.688

Selvi FF, Karakaş SA, Boysan M, Selvi Y. Effects of shift work on attention deficit, hyperactivity, and impulsivity, and their relationship with chronotype. Biological Rhythm Research 2015;46:53-61.

Sohrabi C, Alsafi Z, O’Neill N, Khan M, Kerwan A, Al-Jabir A, Iosifidis C, Agha R. World Health Organization declares global emergency: A review of the 2019 novel coronavirus (COVID-19). Int J Surg 2020:76;71-6.

Selçuk Arpınar M. A Study on the Effect of Socio-Demographic Features on Sleep Quality. BNEJSS 2020;6:144-57.

Buysse DJ, Reynolds CF 3rd, Monk TH, Berman SR, Kupfer DJ. The Pittsburgh Sleep Quality Index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Res 1989;28:193-213.

Yücel Ağargün M, Kara H, Anlar Ö. Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi’nin Geçerliği ve Güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 1996;7:107-15.

Özcan H, Çakmak S, Salman E. Complementary and Alternative Medicine Methods Used for Sleep Disturbance in Menopause. JTSM 2020;3:207-13.

van Zyl-Smit RN, Brunet L, Pai M, Yew WW. The convergence of the global smoking, COPD, tuberculosis, HIV, and respiratory infection epidemics. Infect Dis Clin North Am 2010;24:693-703.

O'Leary SM, Coleman MM, Chew WM, Morrow C, McLaughlin AM, Gleeson LE, O'Sullivan MP, Keane J. Cigarette smoking impairs human pulmonary immunity to Mycobacterium tuberculosis. Am J Respir Crit Care Med 2014;190:1430-6.

Miyashita L, Suri R, Dearing E, Mudway I, Dove RE, Neill DR, Van Zyl-Smit R, Kadioglu A, Grigg J. E-cigarette vapour enhances pneumococcal adherence to airway epithelial cells. Eur Respir J 2018;51:1701592. doi: 10.1183/13993003.01592-2017

van Zyl-Smit RN, Richards G, Leone FT. Tobacco smoking and COVID-19 infection. Lancet Respir Med 2020;8:664-5.

Wang S, Zhang Y, Ding W, Meng Y, Hu H, Liu Z, Zeng X, Wang M. Psychological distress and sleep problems when people are under interpersonal isolation during an epidemic: A nationwide multicenter cross-sectional study. Eur Psychiatry 2020;63:e77. doi: 10.1192/j.eurpsy.2020.78

Ramar K, Malhotra RK, Carden KA, Martin JL, Abbassi-Feinberg F, Aurora NR, Kapur VK, Olson EJ, Rosen CL, Rowley JA, Shelgikar AV, Trotti LM. Sleep is essential to health: an American Academy of Sleep Medicine position statement. J Clin Sleep Med 2021;17:2115-9.

Kay DB, Dzierzewski JM. Sleep in the Context of Healthy Aging and Psychiatric Syndromes. Sleep Med Clin 2015;10:11-5.

Sepúlveda-Loyola W, Rodríguez-Sánchez I, Pérez-Rodríguez P, Ganz F, Torralba R, Oliveira DV, Rodríguez-Mañas L. Impact of Social Isolation Due to COVID-19 on Health in Older People: Mental and Physical Effects and Recommendations. J Nutr Health Aging 2020;24:938-47.

Franceschini C, Musetti A, Zenesini C, Palagini L, Scarpelli S, Quattropani MC, Lenzo V, Freda MF, Lemmo D, Vegni E, Borghi L, Saita E, Cattivelli R, De Gennaro L, Plazzi G, Riemann D, Castelnuovo G. Poor Sleep Quality and Its Consequences on Mental Health During the COVID-19 Lockdown in Italy. Front Psychol 2020;11:574475. doi: 10.3389/fpsyg.2020.574475

Lebrasseur A, Fortin-Bédard N, Lettre J, Raymond E, Bussières EL, Lapierre N, Faieta J, Vincent C, Duchesne L, Ouellet MC, Gagnon E, Tourigny A, Lamontagne MÈ, Routhier F. Impact of the COVID-19 Pandemic on Older Adults: Rapid Review. JMIR Aging 2021;4:e26474. doi: 10.2196/26474

Jansson-Fröjmark M, Lindblom K. A bidirectional relationship between anxiety and depression, and insomnia? A prospective study in the general population. J Psychosom Res 2008;64:443-9.

Sivertsen B, Salo P, Mykletun A, Hysing M, Pallesen S, Krokstad S, Nordhus IH, Øverland S. The bidirectional association between depression and insomnia: the HUNT study. Psychosom Med 2012;74:758-65.

American Psychological Association. APA Dictionary of Psychology. (cited 4 September 2021). Available from: URL: https://dictionary.apa.org/psychological-distress

Liu N, Zhang F, Wei C, Jia Y, Shang Z, Sun L, Wu L, Sun Z, Zhou Y, Wang Y, Liu W. Prevalence and predictors of PTSS during COVID-19 outbreak in China hardest-hit areas: Gender differences matter. Psychiatry Res 2020;287:112921. doi: 10.1016/j.psychres.2020.112921

COVID-19 Enfeksiyonu Geçiren ve Geçirmeyen Kadınlar Arasındaki Uyku Bozukluklarının Karşılaştırılması

ÖZET

References