ÖZET
Amaç:
Bebeklerin uyku düzeni ile ilgili kültürel özelliklerin bilinmesi ve ailelere rehberlik edilmesi uyku sorunlarının önlenmesinde faydalı olabilir. Bu çalışmanın amacı, bebeklik dönemindeki uyku alışkanlıklarını belirlemek ve uyku eğitiminin etkinliğini değerlendirmektir.
Gereç ve Yöntem:
Longitudinal olarak yürütülen bu çalışmaya 127 sağlıklı bebek dahil edildi. Bebekler rastgele olacak şekilde müdahale grubu [(MG), n=33] ya da kontrol grubuna [(KG), n=94] ayrılarak 3. aydan 18. aya kadar çocuk sağlığı izlemlerinde takip edildi. MG’ye ilki 3. ayda olmak üzere sonraki tüm izlemlerde yüz yüze uyku eğitimi verildi. Her iki grupta da ailelerden her izlemde ayrıntılı bir anket doldurmaları istenildi.
Bulgular:
MG’de ebeveyn ile aynı yatakta uyuyan bebek tespit edilmedi. Sallanarak uykuya dalma sıklığı MG’de her dönemde düşük olup, farklılık sadece altıncı ayda anlamlı bulundu (p=0,006). MG’de 3., 6. ve 9. aylarda sırt üstü uyuma sıklığı, yan pozisyonda uyumaya kıyasla KG’den yüksekti (sırasıyla; p=0,013, p=0,005, p=0,003). MG’de 9. ve 12. aylarda akşam uykusuna yatma saati KG’ye göre daha erken (sırasıyla; p=0,009, p=0,018) ve gece uyanmalarından sonra tekrar uykuya dalma süresi daha kısaydı (sırasıyla; p<0,001, p=0,002).
Sonuç:
Bebeklik döneminde verilen uyku eğitimi sırt üstü uyumayı sağlamakta, sallanarak uykuya dalmayı engellemekte, daha erken yatağa yatmayı sağlamakta ve gece uyanmalarından sonra tekrar uykuya dalma süresini kısaltmaktadır. Uyku eğitiminin etkinliğini belirlemek ve eğitimin ana bileşenlerini saptamak için daha ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.