Öz

Amaç

Hastaların fiziksel, bilişsel, immünolojik ve psikososyal işlevlerinde önemli rol oynayan kaliteli uyku, özellikle yoğun bakım hastalarının kritik hastalıklarından kurtulmaları için gereklidir. Bu çalışmanın amacı yoğun bakım hastalarına sadece kulak tıkacı (KT), sadece göz maskesi (GM) ve kulak tıkacı + göz maskesi (KT + GM) uygulamasının uyku kalitesine etkisini araştırmaktır.

Gereç ve Yöntem

Çalışmanın örneklemini Temmuz 2021-Mayıs 2022 tarihleri arasında Türkiye’de Siirt Devlet Hastanesi'nin genel yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) yatan 120 hasta oluşturdu. Hastalar KT, GM, KT + GM ve kontrol grubu olmak üzere dört gruba ayrıldı. İlgili gruptaki her bir hastaya 22:00-06:00 saatleri arasında KT, GM ve KT + GM uygulandı ve bu şekilde uyumaları sağlandı. Veriler, “hasta tanıtım formu” ve “Richards Campbell Uyku Ölçeği (RCUÖ)” ile toplandı.

Bulgular

Grup içi karşılaştırma için yapılan bağımlı örneklemler t-testi sonucuna göre KT, GM ve KT + GM gruplarındaki hastaların ön test ve son test RCUÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir artış olduğu (tKT=7.899, tGM=17.268, tKT + GM=9.381, p<0,001); kontrol grubundaki hastaların öntest ve sontest RCUÖ puan ortalamaları arasında ise anlamlı bir fark olmadığı bulundu (tK=1.084, p>0,05). Ayrıca, YBÜ hastalarının uyku kalitesini olumsuz etkileyen ilk üç faktörün gürültü (%71,6), ışık (%60,8) ve hemşirelik müdahalesi olduğu saptandı (%49,1).

Sonuç

Sadece GM uygulaması, yoğun bakım hastalarının uyku kalitesini artırmada en etkili hemşirelik uygulaması olarak saptandı.